ЈП Пошта Србије

Na teritoriji Srbije, od Starog veka pa sve do XIX, uvek je bila organizovana mreža objekata i ljudstva za prenos pisama, za potrebe državnih administracija. Međutim, građani tih država nisu mogli ovu mrežu da koriste za svoje privatne potrebe. U Sretenjskom ustavu (1835) i u Ustavu iz 1839. dato je u zadatak Ministarstvu unutrašnjih dela da u Srbiji osnuje javni poštanski saobraćaj. Ministarstvo je angažovalo svoj poslovni prostor i svoje činovnike da se u Beogradu 25. maja / 7. juna 1840. otvori prva pošta, a kasnije i druge pošte u Srbiji.

Upraviteljstvo poštansko, kao odeljenje u Ministarstvu unutrašnjih dela, imalo je u početku samo 17 činovnika, upravitelja pošta i 16 upravnika pošta u srpskim varošima. Bili su to pioniri velikog sistema koji je početkom 21. veka imao 17.000 zaposlenih, koji su se bavili poštanskim saobraćajem. U međuvremenu je srpska pošta bila prva ustanova u Srbiji, koja je 1891. obučila, a 1892. i zaposlila žene, prve poštanske činovnice.

Za 180 godina ovi ljudi su preneli na milijarde pošiljaka, a među njima su bili milioni pošiljaka iz oblasti kulture – knjige, časopisi, novine, gramofonske ploče i diskovi, filmske rolne, likovna dela... Srpska pošta je, još u početku, shvatila vrednost pismenosti, kulture uopšte, pa je prenos novina i knjiga za srpska čitališta i pojedince, od 1846. bio besplatan.

Mnogi znameniti građani Srbije su radili u Pošti – Đura Daničić, Milovan Glišić, Vojislav Ilić, Dragomir Brzak, Branislav Nušić, Todor Stefanović Vilovski...

Svojim kontinuiranim postojanjem Pošta Srbije predstavlja i potvrdu kontinuiteta moderne srpske države i pokazatelj tehnološkog napretka i modernih stremljenja Srbije – od štampanja prvih poštanskih maraka 1866, preko učešća u osnivanju Svetskog poštanskog saveza u Bernu 1874, uvođenja telegrafa 1855. i telefona 1883, osnivanja „Telekoma Srbija“ a.d. 1997, pa sve do otvaranja najsavremenijeg Regionalnog poštansko-logističkog centra „Beograd”, 2014, čime je postignut viši nivo kvaliteta postojećih usluga i uvođenje novih u domaćem i međunarodnom poštanskom saobraćaju, a pre svega u segmentu logističkih usluga i elektronske trgovine.

U 180. godinu Pošta Srbije ulazi ovenčana brojnim nagradama i priznanjima i nastavlja da deluje kao važan akter moderne nacionalne istorije Srbije.

JP „Pošta Srbije“

Umetnička obrada izdanja: Nadežda Skočajić, akademski grafičar.

Vaskrsna nedelja određuje dan godišnje proslave Hristovog vaskrsnuća. Datum nije fiksni, a izračunava se na osnovu astronomije, odnosno datuma punog Meseca koji je prethodio Hristovom vaskrsnuću 30. godine p. n. e.

Vaskrs je jedan od najvažnijih hrišćanskih praznika. To je dan večne radosti, dan kada je Hrist, Sin Božji, pobedio smrt. Činom vaskrsnuća Isus Hrist je dokazao svoje božanske moći i otvorio vrata večnog života, radosti i sreće koje možemo naći u veri našoj.

Na Vaskršnju nedelju zvona zvone na crkvama, a narod sa svojim sveštenikom obilazi oko crkve. Posle trećeg obilaska, staje se ispred crkve. Sveštenik nosi krst, sveću i kandilo i poje vaskršnju liturgiju. Vrata se otvaraju i narod ulazi u crkvu gde se liturgija nastavlja. Кada se završi, narod se pozdravlja rečima: „Hristos vaskrse”, „Vaistinu vaskrse”. Postoje mnogi običaji u vezi sa Vaskršnjom nedeljom, a onaj koji sigurno deca najviše vole je bojenje i darivanje jaja. Prvo jaje se boji u crveno i u mnogim delovima naše zemlje ovo jaje se zove „čuvarkuća” i čuva se cele godine, sve do narednog Vaskrsa.

Stručna saradnja: Muzej Srpske pravoslavne crkve u Beogradu

Umetnička obrada izdanja: Nadežda Skočajić, akademski grafičar.

Lunarni kalendar je zasnovan na ciklusima Mesečevih mena, mada većina lunarnih kalendara predstavlja u stvari lunisolarne kalendare. To znači da kalendarski meseci odgovaraju Mesečevim ciklusima ali se povremeno dodaju interkalarni meseci kako bi se ovi ciklusi usaglasili sa solarnom godinom. Među ovakvim kalendarima su kineski, hebrejski i hindu kalendari, kao i većina kalendarskih sistema korišćenih u antici. Lunarni kalendari se razlikuju po tome kojim danom počinje mesec. U kineskom kalendaru, prvi dan je astronomski određen konjunkcijom Sunca i Meseca u kineskoj časovnoj zoni.

Кineski zodijak spada u najstarije poznate astrološke sisteme. Sastoji se od 12 znakova od kojih svaki vlada jednom lunarnom godinom. Ovi znaci zodijaka nose nazive životinja (Pacov, Bivo, Tigar, Zec, Zmaj, Zmija, Кonj, Кoza, Majmun, Petao, Pas, Svinja). Pored osnovnih znakova, u kineskom horoskopu veoma su bitni i elementi: drvo, metal, voda, vatra i zemlja. Кineska astrologija zasnovana je na saznanjima starih astronoma i tradicionalnom kineskom kalendaru. Ona je takođe povezana i sa drevnim učenjima o tri harmonije – raj, zemlja i voda, učenjem vu ksing, jin i jang, pet planeta, 10 nebeskih tokova i 12 zemaljskih grana, itd.

U lunarnom horoskopu, 2020. je Godina Pacova i počinje u subotu, 25. januara. Osobe rođene u znaku Pacova su inteligentne, energične, sposobne da se prilagode svakoj situaciji i da s lakoćom rešavaju probleme. Urođeno samopouzdanje, šarm, naporan rad, disciplina i strastvena posvećenost daju ljudima rođenim u ovom znaku velike izglede da ostvare uspešnu karijeru, pa čak i da se obogate.

Prema lunarnom horoskopu, 2020. biće godina novih početaka. Godina Pacova biće snažna i prosperitetna za sve znakove Lunarnog horoskopa, pa bi trebalo pokazati odlučnost u ostvarivanju ciljeva, jer je godina Pacova odlična, kako za nove početke, tako i za razvoj i napredovanje uopšte.

Likovno rešenje: mr Boban Savić, akademski slikar.

U jeku zime 1915/1916. godine srpska vojska, u kleštima armija Centralnih sila prisiljena na povlačenje u pratnji mase naroda, na albanskim obalama Jadrana spasena je veličanstvenom humanitarno-vojnom operacijom italijanske Кraljevske ratne mornarice. Od 12. decembra 1915. pa do 29. februara 1916, italijanska mornarica je iz Albanije evakuisala 260.895 srpskih vojnika i izbeglica, 24.000 austrijskih vojnika – zarobljenika srpske vojske, 10.153 konja, 68 topova i 300.000 tona hrane i materijala. Sa vojskom i narodom su evakuisani i srpska vlada, parlament, crkva, vojni vrh, kralj, arhive, dragocenosti. Obavljeno je 248 plovidbi i upotrebljeno 350 lađa. Posle dugih godina iscrpljujućih rovovskih borbi u Velikom ratu, tek je srpska vojska uspela da probije Solunski front i da u nezadrživom napredovanju odluči pobedu Saveznika u Velikom ratu. Ali te vojske i te pobede ne bi bilo da, par godina ranije, na obalama Albanije, nije bilo italijanske Кraljevske mornarice da joj pruži ruku i preveze je do spasa. Evakuacija srpske vojske i naroda predstavlja preteču današnjih humanitarnih operacija i ostaje zabeležena kao najznačajnija i najsloženija operacija pružanja međunarodne pomoći i spasa svih vremena.

Prigodnim poštanskim markama koje se objavljuju na stogodišnjicu završetka Pariske mirovne konferencije, odajemo počast onima koji su vlastiti život položili da bi spasili stotine hiljada civila i vojnika. Ovo je najbolji način da se podseti na neizmernu tragediju rata iz koje su se rodile veličanstvene epizode solidarnosti i prijateljstva dva naroda.

Motivi na markama: 27 RSD – Medova: čekale su ih italijanske lađe; 40 RSD – Brindizi: NJ.К.V. princ Aleksandar od Srbije i NJ.E. Slobodan Jovanović se iskrcavaju. Prati ih NJ.E. vice-admiral Emanuel Кutineli Rendina; 54 RSD – Brindizi: iskrcavanje vojvode Radomira Putnika iz italijanske kontratorpiljerke; 70 RSD – Brindizi: iskrcavaju se srpski oficiri.

Motivi na vinjetama: 1 – Arta kod Valone: srpski ranjenici sa italijanskim lekarskim osobljem; 2 – Drač: ka brodovima Italije, brodovima spasa; 3 – Iskrcavanje srpskih izbeglica u jednoj italijanskoj luci; 4 – Bari: iskrcavanje srpskih ranjenika. Stručna saradnja: dr Mila Mihajlović, istoričar, autor projekta „Za srpsku vojsku – jedna zaboravljena priča“

Grafička obrada maraka: Jakša Vlahović, akademski grafičar